Eşyanın Tesliminden Önce Düzeltme Talepleri ve Usulsüzlük Cezası
Gümrük Kanunu’nun 63’üncü maddesi; "Başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmaması kaydıyla, beyan sahibinin talebi üzerine beyannamede yer alan bir veya daha fazla bilginin düzeltilmesine, gümrük idarelerince izin verilir. Ancak;
a) Beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden,
b) Söz konusu bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,
c) 73’üncü madde hükümleri saklı kalmak üzere, eşyanın teslim edilmesinden,
Sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez."
Hükmünü amirdir.
Gümrük Yönetmeliği’nin 121’inci maddesinde ise, Kanunun 63’üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen ‘başka bir eşya’ ifadesinden,
-Tarife alt pozisyonu değişen,
-Değişmemesi durumunda ise her türlü vergi ile ek mali yükümlülüğün advalorem usulde oran veya spesifik usulde miktarına ve/veya ticaret politikası önlemine ilişkin faydalanılacak hak ve menfaatlerde farklılık gösteren,
Eşya anlaşılacağı hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte, eşyanın teslimine kadar;
Eşyanın muayenesi için bilgisayar sistemi tarafından beyanın kontrolü türünün kırmızı hat olarak belirlenmesinden,
Beyan edilen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,
Önce beyannamede düzeltme yapılmasına izin verileceği ve herhangi bir cezai işlem uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Bu aşamada “gümrük beyanı” ifadesinin ne anlama geldiği önem taşımaktadır. Konuya ilişkin olarak, Gümrük Kanunu’nun 3/16’ncı maddesine göre "Gümrük beyanı" deyimi “belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını” ifade etmekte olup, söz konusu maddede gümrük rejim bazında bir ayrım bulunmamaktadır.
Bu çerçevede, Gümrük Kanunu’nun 63’üncü maddesi kapsamında Gümrük Yönetmeliği’nin 121 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca, eşyanın teslimine kadar, başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmaması kaydıyla beyanın kontrol türü sarı hat olarak belirlenen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden önce yükümlüsünce beyannamede düzeltme talebinde bulunulması halinde düzeltme yapılmasına izin verilecek ve herhangi bir cezai işlem uygulanmayacaktır.
Ancak uygulamada, özellikle ihracat beyannamenin tescilinden sonraki aşamada ilgili beyanname muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak tarife alt pozisyonu ve diğer vergilendirme unsurları değişmeksizin çıkış gümrük idaresi, kap, eşyanın gideceği ülke gibi tali hususların yanlış yazılması sebebiyle eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden, söz konusu bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden ve eşyanın teslim edilmesinden önce düzeltme talebinde bulunulması durumunda Gümrük Yönetmeliği’nin Ek-82 kapsamında “Ceza gerektiren başkaca bir durum bulunmaması kaydıyla, Gümrük Beyannamesinin Ek-14’e uygun olarak doldurulmaması” gerekçesiyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 241/1’inci maddesi uyarınca idari para cezası düzenlenmektedir.
Yukarıda yer alan hüküm ve değerlendirmeler neticesinde, mevzuatta yer alan hususları karşılayan düzeltme taleplerinde herhangi bir cezai işlem uygulanmayarak mezkûr taleplerin karşılanması ve işlemlerin yerine getirilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Ege Uzman Mevzuat Departmanı